دزدی سیستمی در پوشش بانک

یکی از چالش‌های همیشگی بشر در طول تاریخ، امنیت سرمایه و ثروت و مراقبت از آنها در برابر سارقان و راهزنان بوده است. نگهداری و جابجایی سکه طلا و نقره مسئله دشواری بوده و همیشه خطر دزدی آن وجود داشته است.

به همین خاطر بسیاری از مردم اموال و دارایی خود را در مکان‌های مختلف پنهان می‌کردند. گاهی در خانه یا باغ خود زمینی را حفر کرده و اموال خود را در زمین دفن می‌کردند. گاهی در غار یا کوه‌هایی پنهان می‌کردند و گاهی نیز مردم اموال خود را نزد امین شهر به امانت می‌گذاشتند.

اما این روش‌ها نیز مشکلات فراوانی (همچون فراموشی یا خیانت در امانت) برای مردم ایجاد می‌کرد. به همین خاطر ایجاد یک روش جدید یا یک مکان امن برای حفاظت از اموال مردم بسیار ضروری بود.

ظهور بانک

یکی از راه‌کارهای مردم برای امانت گذاشتن اموال‌شان، سپردن آن نزد بانک‌ها بود و شاید یکی از دلایل ایجاد شدن اولین بانک‌ها در ایتالیا و دیگر شهرهای اروپا، همین مسئله باشد(البته انگیزه‌ها مهم‌تر دیگری نیز در این زمینه وجود داشته است).

اولین بانک به نام «بنکو» در شهر ونیز ایتالیا ایجاد شد که عده‌ای در ازای دریافت طلا به مردم «رسید» می‌دادند و هر زمان که رسید را به بنکو باز می‌گردادند، طلای خود را دریافت می‌کردند. از سویی دیگر به پشتوانه طلاهای امانی مردم، به نیازمندان وام‌های با بهره اعطا می‌شد

اگرچه این مکان‌ها تبدیل به بانک‌های مدرن شدند و مسائل مختلفی در پی آن به وجود آمد اما به طور کلی وجود این بانک‌ها خیال مردم را از عدم امکان دزدی اموال‌شان راحت کرد.

خلق پول یا دزدی سیستمی؟

اما با جایگزینی پول اعتباری در ازای سکه‌های طلا و نقره و سپس حذف پشتوانه طلا از اسکناس، امکانی برای بانک‌ها و سرمایه‌داران ایجاد شد که براساس آن می‌توانستند ثروت هنگفتی به ارمغان بیاورند. این امکان برای سرمایه‌داران به کمک «پول اعتباری» ایجاد شد که بر اساس آن «خلق پول» و افزایش نقدینگی در نظام اقتصادی ممکن می‌شد.

بانک و دولت‌ها با ابزار «خلق پول» باعث رشد نقدینگی در جامعه می‌شوند و از این طریق اموال و دارایی‌های مردم روز به روز ‌کم‌ارزش‌تر می‌شود. در کشور آمریکا از 1971 با تبدیل دلار به پول اعتباری، امکان خلق پول بدون پشتوانه برای خود ایجاد کردند و این خلق پول باعث شده در سالیان اخیر ارزش دلار بیش از 98% کاهش پیدا کند (گرچه آمریکا با تبدیل دلار به ارز جهانی، تورم خود را به تمام کشورهای دنیا صادر کرده‌است).

این مسئله برای برخی دیگر از کشورها به مراتب اسفبارتر است. زیرا پول اعتباری هر کشور مختص مرزهای خود آنان است و تورم داخل مرزهای خودشان محصور می‌شود. لذا به دلیل خلق پول، تورم‌های شدیدتری را تجربه می‌کنند.

به عنوان مثال ارزش ریال به‌عنوان پول ملی ایرانیان، در سال 1308، 4 میلیون برابر ارزش کنونی آن بوده‌است. به طوری که یک گرم طلا در سال 1308 حدود 3 ریال بوده و اکنون حدود 10 میلیون ریال است.

در حقیقت بانک‌ها با ایجاد سیستم خلق پول، از طرفی ارزش پول ملی را کاهش داده و قدرت خرید مردم بسیار کم می‌شود و از سوی دیگر با اعطای وام به صاحبان ثروت، قدرت آنها را در جامعه بیشتر می‌کنند. در واقع در دوره مدرن با ایجاد بانک‌های تجاری، امکان دزدی سیستمی برای سرمایه‌داران بوجود آورد.